Szumowska, Honkasalo, Troell, Wertmüller – to nazwiska reżyserów, których filmy będą towarzyszyć uczestnikom festiwalu przez całą tegoroczną edycję Dwóch Brzegów.

Małgorzata Szumowska jest jedną z najbardziej znaczących przedstawicielek młodego pokolenia rodzimych reżyserów. Nie boi się kontrowersyjnych tematów i niejednokrotnie przełamuje tabu. W analityczny sposób przygląda się jednostkom w trudnych sytuacjach – księdzu walczącemu z homoseksualnym pożądaniem („W imię”), dziewczynie pragnącej dokonać aborcji  („Ono”) czy też kobiecie dowiadującej się o śmiertelnej chorobie matki („33 sceny z życia”). Szumowska swoich bohaterów jednak nigdy nie ocenia, pozostając raczej na etapie rysowania ich dość obiektywnego portretu. Jej filmy ze względu na odważną tematykę mogą polaryzować, ale trudno nie zachwycić się jej doskonałym opanowaniem reżyserskiego warsztatu. Świetnie prowadzeni aktorzy i pomysłowe wykorzystanie muzyki zapewniły Szumowskiej już jakiś czas temu międzynarodowy sukces. Reżyserka spotka się z festiwalową publicznością 8 sierpnia.

Autor, poeta i realista – Jan Troell, bohater kolejnej retrospektywy, to obok Bo Widerberga i Ingmara Bergmana jeden z najważniejszych reżyserów ze Szwecji. W ciągu trwającej ponad pół wieku kariery Troell doskonalił filmowy warsztat na każdym polu, nie tylko będąc reżyserem, ale także scenarzystą, operatorem i montażystą. Do jego najwybitniejszych filmów zalicza się „Emigrantów” i „Osadników”, czyli właśnie te, przy których mógł czuć się autorem par excellence. To artysta, któremu nigdy nie brakowało pomysłów i zawsze towarzyszyła wielka wizja. Gdy próbował swoich sił za oceanem i nakręcił „Narzeczoną Zandy’ego” oraz „Huragan”, amerykański system produkcji znacznie ograniczył jego swobodę, przez co jego flirt z Hollywood zakończył się równie szybko, jak się zaczął. Powszechnie uznawany za mistrza szwedzkiej epiki filmowej reżyser łączy realizm historii z poetyckimi zdjęciami. W jego obiektywie często dominuje natura, która jest fotografowana przy naturalnym świetle z dbałością o najmniejsze szczegóły. Swoją retrospektywą Jan Troell otworzy osobiście w niedzielę o 12.00 w Energetycznym Kinie PGE.

Skandynawskie kino autorskie będzie można również zobaczyć w wydaniu Pirjo Honkasalo. Wszechstronność fińskiej reżyserki przejawia się jednak nie tylko w liczbie funkcji, które pełni przy produkcji filmu, ale także prezentowanej przez nią  różnorodności tematycznej i estetycznej. Honkasalo zasłynęła już swoim drugim filmem pełnometrażowym, „Tulipää”, wyreżyserowanym wspólnie z Pekką Lehto. Zrealizowany z rozmachem obraz (jedna z najdroższych produkcji w historii tamtejszej kinematografii) opowiadał o enigmatycznej postaci Algota Untoli, dziennikarza zastrzelonego przez władze państwowe tuż po zakończeniu wojny domowej w Finlandii. Po tym walczącym o Złotą Palmę projekcie w twórczości Honkasalo nastąpił zwrot. Artystka zajęła się minimalistycznymi dokumentami, a ich najlepszym przykładem jest pokazywana na festiwalu trylogia o Świętości i Szatańskości. Składające się na nią „Mysterion”, „Tanjuska i 7 diabłów” oraz „Atman” to kameralne filmy opowiadające o jednostkach lub małych społecznościach, a jednocześnie portretujące duchową kondycję współczesnego świata.

Obok Szumowskiej i Honkasalo na Dwóch Brzegach odbędzie się jeszcze jedna retrospektywa kobiety-reżyserki – włoskiej artystki Liny Wertmüller.

Projekcja „Mysterion” Pirjo Honkasalo dziś o godz. 11.00 w Energetycznym Kinie PGE.

Dawid Rydzek, Głos Dwubrzeża

« Mały-Wielki Festiwal czas zacząć! Foto-podglądacz »